قلعه دیاربکر، واقع در شهر دیاربکر ترکیه، به عنوان یکی از برجستهترین نمونههای معماری دفاعی در تاریخ شناخته میشود. این قلعه شامل دو بخش درونی و بیرونی است و بر روی تپهای واقع شده که چشم اندازی شگفت انگیز از رود تیگریس را به نمایش میگذارد. دیوارهای عظیم این قلعه، با طول حدود 6 کیلومتر، پس از دیوار بزرگ چین به عنوان طولانیترین و عریضترین دیوارهای دفاعی جهان به شمار میآیند. با توجه به اهمیت تاریخی و فرهنگی این بنا، قلعه دیاربکر در سال 2000 میلادی به عنوان میراث جهانی یونسکو ثبت شد.
شهر دیابکر
شهر دیاربکر، با تاریخ باستانی و طولانی‌مدت خود، از دوران‌های مختلفی همچون هخامنشی، اورارتو و سلجوقیان به جا مانده است. این شهر تحت تأثیر تمدن‌ها و فرهنگ‌های متنوعی قرار گرفته که تأثیرات آن در معماری، هنر و فرهنگ منطقه به وضوح دیده میشود.
- فرهنگ و هنر
دیاربکر به عنوان یک مرکز فرهنگی و هنری شناخته میشود و از جنبه‌های مختلف فرهنگی مانند موسیقی سنتی، هنرهای دستی مانند قالیبافی و گلیم‌بافی، و معماری باستانی برخوردار است که هر ساله گردشگران زیادی را جذب می‌کند.
- جاذبه‌های گردشگری
این شهر بهعنوان یکی از مناطق توریستی استانبول مملو از جاذبه‌های گردشگری است. از جمله مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به دیوارهای تاریخی دیاربکر، مسجد امام حسن، معبد زرتشتیان، کلیسای سورپ پیرگ، موزه دیاربکر و پارک گیاه‌شناسی اشاره کرد.
- آثار باستانی
دیاربکر دارای مجموعه‌ای از آثار باستانی شامل دیوارهای شهری، قلعه‌ها، برج‌ها، مساجد و کلیساها است که نشان‌دهنده اهمیت تاریخی و فرهنگی این منطقه در طول تاریخ است.
- موسیقی سنتی
موسیقی سنتی دیاربکر نیز بخشی جدایی‌ناپذیر از فرهنگ این شهر است. اجرای موسیقی محلی با سازهای سنتی مانند سازهای محلی و سنتور، از جذابیت‌های خاص این منطقه بهشمار می‌رود.
در دیاربکر، تنوع فرهنگی میان مسلمانان، اهل سنت و شیعه، ایزدی‌ها و مسیحیان، منجر به ایجاد محیطی فرهنگی چندگانه و با همبستگی شده است.
به طور کلی، دیاربکر با تاریخ غنی، فرهنگ چندوجهی، آثار باستانی و جاذبه‌های گردشگری فراوان، به یکی از مقاصد مهم گردشگری در ترکیه تبدیل شده است و هر ساله میزبان مسافران زیادی از نقاط مختلف جهان خواهد بود.
آثار تاریخی شهر دیابکر
شهر دیاربکر، واقع در جنوب شرقی ترکیه، با تاریخ غنی و آثار باستانی فراوان خود، مقصدی جذاب برای علاقه‌مندان به تاریخ و فرهنگ است. این شهر با مکان‌های تاریخی و فرهنگی متنوعی که در خود جای داده، شاهدی بر تمدن‌های مختلفی است که در طول قرون متمادی در آن ساکن بوده‌اند. در اینجا به معرفی برخی از مهم‌ترین مکان‌های تاریخی دیاربکر خواهیم پرداخت که هر یک نمایانگر بخشی از تاریخ و فرهنگ این منطقه هستند.
- مسجد شیخ مختار
این مسجد یکی از مکان‌های مذهبی و تاریخی دیاربکر است که در دوره آق قویونلوها در سال 1500 میلادی ساخته شد. این مسجد با مناره‌های خاص خود که بر روی چهار ستون قرار گرفته‌اند، به‌ویژه در معماری اسلامی دوره خود برجسته است و نمادی از هنر و ساختار معماری آن زمان بهشمار می‌آید.
- کایانو (Cayonu)
کایانو در غارهای هیلار، در محدوده سسورن پینار و منطقه ارگانی، 40 کیلومتری شمال غرب دیاربکر واقع شده است. این منطقه از قدیمی‌ترین زیستگاه‌های آناتولیایی‌ها محسوب میشود و آثار مربوط به دوران دهکده‌های کشاورزان اولیه در آن یافت شده است. قدمت این منطقه به حدود ده هزار سال پیش برمی‌گردد و شامل آثاری از عصر نوسنگی است.
- خرابه‌های اوک تپه (Uctepe Ruins)
این منطقه باستانی در روستای بیسمیل دیاربکر واقع شده و در سال 1988 تحت نظارت پرفسور دکتر علی سوین و با مدیریت موزه دیاربکر حفاری‌های آن آغاز شد. در این مکان، علاوه بر آثار آشوریان دوره جدید، یافته‌های مهمی از دوره‌های هوری، میتانی، رومی و یونانی نیز کشف شده است.
- پل ملابادی
این پل که در سال‌های 1146-1147 بر روی رودخانه بتمن نزدیک شهر سیلوان ساخته شد، با طول 150 متر، عرض 7 متر و ارتفاع 19 متر، دارای پایه‌های قوس‌دار بزرگ است. این پل نمونه‌ای از مهندسی و معماری برجسته دوران سلجوقیان است.
- زندان دیاربکر
زندان دیاربکر که به نام “جهنم دیاربکر” نیز معروف است، در سال 1980 ساخته شد. در طی سال‌ها، این زندان شاهد مرگ 34 زندانی بود. در نهایت، در سال 2009 به مدرسه تبدیل شد و پس از درخواست کردهای منطقه، در سال 2010 به موزه حقوق بشر تبدیل گردید.
- موزه باستان‌شناسی و مردم‌شناسی دیاربکر
این موزه اولین موزه شهر دیاربکر است که در سال 1944 افتتاح شد و در سال 1985 به ساختمان جدیدی در خیابان الازیغ منتقل شد. موزه شامل مجموعه‌ای از آثار مربوط به عصر نوسنگی، دوره برنز، آشوریان، اراتو، روم، بیزانس، ترک‌های سلجوق، آق قویونلوها و عثمانی است.
- موزه ضیاء گوکالپ
این موزه که در خانه ضیاء گوکالپ، اندیشمند مشهور ترکیه‌ای ساخته شده، در سال 1953 خریداری و در سال 1962 به موزه تبدیل شد. خانه‌ای با معماری شهری دیاربکر که در سال 1808 ساخته شده است، به نمایش آثار، نوشته‌ها، روزنامه‌ها، عکس‌ها و وسایل شخصی ضیاء گوکالپ می‌پردازد.
- خانه آتاتورک دیاربکر
خانه سمان اغلو که آتاتورک مدت کوتاهی در آن سکونت داشته، در اواخر قرن نوزدهم ساخته شده است. این خانه با سبک معماری منحصر به فرد خود، نمایانگر بخشی از تاریخ و زندگی آتاتورک در دیاربکر است.
قلعه دیاربکر
این قلعه، که به نام‌های قلعه دیار بکر و قلعه ئامه‌د نیز شناخته میشود، یکی از بناهای تاریخی مهم و برجسته در دیاربکر، ترکیه است. این قلعه واقع در منطقه سور، یکی از قدیمی‌ترین و بزرگ‌ترین ساختارهای دفاعی در جهان بهشمار می‌آید.
این قلعه دارای دیوارهایی است که از دوران رومیان به جا مانده و در اواسط قرن چهارم میلادی توسط امپراتور کنستانسیوس دوم به شکل کنونی خود ساخته شده‌اند. این دیوارها از نظر ابعاد و ساختار پس از دیوار بزرگ چین، وسیع‌ترین و طولانیترین دیوارهای دفاعی کامل در جهان محسوب می‌شوند. این قلعه دارای چهار دروازه اصلی است: دروازه داج (کوه)، دروازه اروفا، دروازه ماردین و دروازه ینی (جدید). این دروازه‌ها و دیوارها، نمایانگر قدرت دفاعی و مهارت‌های معماری دوران خود هستند.
در سال 2000، یونسکو قلعه دیاربکر و باغ‌های هویزل را به فهرست میراث جهانی خود اضافه کرد. این قلعه به دلیل اهمیت تاریخی و فرهنگی‌اش، تحت حفاظت و مرمت قرار گرفت. از سال 2000 تا 2007، در دوران شهرداری Feridun Ikelik، مرمت‌های اصلی بر روی دیوارهای قلعه انجام شد. ساختمان‌هایی که بهطور مستقیم بر روی دیوارها ساخته شده بودند، تخریب شدند، دیوارها تمیز شدند و پارکی در کنار دیوارها ایجاد شد.
با آغاز جنگ‌ها در سال 2015، وضعیت قلعه و دیوارها به شدت تحت تأثیر قرار گرفت. در پی این جنگ‌ها، تلاش‌های مشترک دولت ترکیه و یونسکو برای بازسازی و حفاظت از قلعه آغاز شد. برخی از بخش‌های شهر به دلیل عملیات بازسازی تخریب شدند، که این مسئله اعتراضات و جنجال‌های قابل توجهی را در دیاربکر به همراه داشت. نگرانی‌های محلی درباره از دست رفتن میراث فرهنگی و تغییرات در بافت تاریخی شهر به شدت مطرح شد.
در 4 ژوئیه 2015، یونسکو قلعه دیاربکر را به عنوان یکی از میراث‌های جهانی خود به رسمیت شناخت و تمرکز ویژه‌ای بر حفظ محیط زیست و میراث فرهنگی آن قرار داد. این قلعه همچنان به عنوان یک جاذبه مهم توریستی و نماد تاریخی در ترکیه شناخته میشود و تلاش‌ها برای حفظ و بازسازی آن ادامه دارد.
آدرس قلعه دیاربکر
دیاربکر، استان دیاربکر، منطقه جنوب شرقی آناتولی، ترکیه
زمان بازدید قلعه دیاربکر
امروزه بازدید از قلعه دیاربکر بهطور رایگان امکانپذیر است. ساعات بازدید از قلعه از ساعت ۸:۳۰ صبح تا ۴:۳۰ بعدازظهر بوده و در روزهای دوشنبه بازدید از آن امکانپذیر نیست.
جمع بندی
قلعه دیاربکر، با دیوارهای تاریخی و منحصربه‌فرد خود، یکی از جاذبه‌های برجسته شهر دیاربکر در ترکیه است که به‌ویژه به خاطر ابعاد وسیع و طولانی‌اش، پس از دیوار بزرگ چین، به عنوان یکی از بزرگ‌ترین دیوارهای دفاعی جهان شناخته میشود. این قلعه با چهار دروازه اصلی و تاریخچه‌ای که به دوران رومیان بازمی‌گردد، نمایانگر ویژگی‌های برجسته معماری و نظامی آن دوره است.
از سال 2000، قلعه دیاربکر به عنوان میراث جهانی یونسکو به رسمیت شناخته شده و تحت مرمت و حفاظت قرار دارد. بازدید از این قلعه بهطور رایگان است و ساعات بازدید از آن از ۸:۳۰ صبح تا ۴:۳۰ بعدازظهر است، با این حال در روزهای دوشنبه امکان بازدید وجود ندارد.
برای اطلاعات بیشتر و مشاوره درباره بازدید از قلعه دیاربکر و دیگر جاذبه‌های گردشگری ترکیه، با گروه استانبول سرویس تماس بگیرید.
سوالات متداول
آیا بازدید از قلعه دیاربکر هزینهای دارد؟
بله، بازدید از این قلعه بهطور رایگان امکانپذیر است.
چه ساعاتی می‌توان از قلعه دیاربکر بازدید کرد؟
ساعات بازدید از قلعه از ۸:۳۰ صبح تا ۴:۳۰ بعدازظهر است.
آیا در روزهای خاصی نمی‌توان از قلعه دیاربکر بازدید کرد؟
بله، قلعه در روزهای دوشنبه بسته است و امکان بازدید وجود ندارد.
آیا نیاز به خرید بلیط برای بازدید از قلعه دیاربکر است؟
خیر، بازدید از قلعه نیاز به خرید بلیط ندارد و بهطور رایگان امکانپذیر است.