حمام خرم سلطان

درباره ی حمام:

یکی از قدیمی ترین و زیباترین حمام های تاریخی استانبول،حمام خرم سلطان ایاصوفیه است که در محله گردشپذیر فاتح قرار دارد. قدمت این حمام به قرن شانزدهم زمان سلطان سلیمان، پادشاه معروف عثمانی باز میگردد. همه چیز از آنجا شروع شد که خرم سلطان،ملکه امپراطوری عثمانی به معمار دربار دستور داد تا حمامی را برای جمعیت مذهبی شهر در نزدیکی مساجد استانبول بسازد. معمار دربار کسی نبود جز،معمار سنان معروف،هنرمند و خالق بناهای به یاد ماندنی چون مسجد سلیمانیه،مسجد مهر و ماه،مسجد رستم پاشا و...

معمار سنان برای ساخت این حمام جایی میان ایاصوفیه و مسجد آبی را در نظر گرفت و اتفاقا انتخاب این مکان، بی ربط با این دو ساختمان نبود؛چرا که بسیار از مردم شهر برای عبادت و راز و نیاز به یکی از این دو مکان مهم شهر، یعنی مسجد ایاصوفیه و مسجد آبی میرفتند.در نتیجه وجود حمام در این محدوده، دسترسی بسیار مناسبی برای مردم داشت. ساخت حمام خرم سلطان در سال۱۵۵۶میلادی آغاز و در همان سال درهایش به روی مردم گشوده شد.

با وجود آنکه زمان ساخت حمام خرم سلطان به اوایل امپراطوری عثمانی بازمی‌گردد و به سبک سنتی این دوره ساخته شده است؛ اما باز هم میتوان ابعاد خلاقانه معماری را در این حمام ترکی به وضوح دید. به طور مثال: بخش اقایان و بانوان حمام به طور کاملا متقارن و با زوایایی یکسان ساخته شده است؛به گونه ای که تصویر آینه ای یک دیگر هستند.اما نکته جالب توجه این است که در ساخت این حمام علاوه بر معماری سنتی و اصیل ترکی به کار رفته در آن معمار سنان از روش های جدید و نو نیز استفاده کرده است،به همین دلیل این معمار زبردست توانسته این حمام را از سایر حمام های دیگر ترکی متمایز کند.جالب است بدانید،سایر بخش های دیگر حمام به سبک و ثیاق قدیم و بر اساس سنت به جا مانده از امپراطوری های روم ساخته شده است،در واقع در زمان رومی ها معماران برای حمام ها چندین بخش را در نظر میگرفتند از جمله: اتاق گرم،اتاق سرد،اتاق رخت کن و...

این نحوه ساخت تا زمانی که عثمانی ها آنها را شکست دادند نیز وجود داشت و این سبک از معماری از امپراطوری با پادشاهی عثمانی ها رسید و پادشاهان عثمانی نیز از این طریقه ی ساخت و بخش های مختلف موجود در حمام ها استفاده کردند و البته ناگفته نماند که حمام خرم سلطان نیز درست براساس این سنت ها ساخته شده و توانسته این بخش ها را در خود جای دهد، در واقع این حمام یک اتاق آب گرم،اتاق آب سرد،فواره ها و آب نماهای زیبا و تماشایی،اتاق هایی با سنگ های مرمر و سقف های گنبدی به راحتی قابل مشاهده هستند.

وقایعی که برای حمام خرم سلطان در طول تاریخ رقم خورد 

جالب است بدانید که حمام خرم سلطان را در مکان سابق حمام های باستانی زئوکسیپوس ساخته بودند.زئوکسیپوس سازه هایی هزار ساله و متعلق به امپراطوری روم شرقی بوده و در واقع حمام های عمومی شهر قسطنطنیه(نام پیشین استانبول)محسوب میشدند. البته گذشته افتخار آمیز موقعیت حمام خرم سلطان به همین جا ختم نمیشود و باید بدانید که در این نقطه روزگاری معبد زئوس قرار داشته است.

پس از ساخت و برپایی این سازه تاریخی و زیبا،حمام خرم سلطان تا اوایل قرن بیستم مورد استفاده بود تا آنکه در سال ۱۹۱۰بسته و کارکردش سال‌ها به دست فراموشی سپرده شد.در گذر زمان حمام خرم سلطان بارها به حال خود رها شد و در مواقع ضروری کارکردهای دیگری پیدا کرد.

تبدیل شدن حمام خرم سلطان به زندان

از حمام خرم سلطان مدت زمانی به عنوان زندان استفاده شد،داستان از این قرار بود؛زندان سلطان احمد که در نزدیکی حمام خرم سلطان قرار داشت، دیگر ظرفیتی برای جای دادن زندانیان و خلافکاران زمانه خود نداشت و به این ترتیب مسئولان وقت تصمیم بر آن گرفتند که از حمام متروکه خرم سلطان به عنوان زندان موقت استفاده کنند. 

استفاده از حمام خرم سلطان به عنوان انبار

بعد از آنکه مدتی از حمام به عنوان زندان استفاده شد،از آن نیز به عنوان انبار روغن و فلفل استفاده میکردند. این شرایط تا قرن بیستم ادامه داشت تا آنکه برای حمام خرم سلطان،فصل تازه نوشته شد. 

بازسازی و مرمت حمام خرم سلطان

در بین سالهای ۱۹۵۷و۱۹۵۸بود که طلسم بی توجهی به حمام تاریخی و زیبای خرم سلطان شکسته شد و سازه قدیمی آن برای نخستین بار مورد بازسازی و مرمت قرار گرفت؛اما باز هم  این سازه بسیار زیبا کاربردی دیگر پیدا کرد. ساختمان تاریخی این حمام به عنوان بازار فرش در میان مردم شهرت یافت و از آن در این زمینه استفاده شد. این موضوع تا سال۲۰۰۷ ادامه پیدا کرد،تا آنکه قرار بر آن شد با یک سرمایه گذاری عظیم و قابل توجه،حمام خرم سلطان به مانند گذشته بازسازی شده و شکوه وعظمت خود را بازیابد.

بازگشت شکوه و جلال حمام خرم سلطان

در سال۲۰۰۸میلادی،بازسازی این حمام تاریخی به دانشکده معماری دانشگاه کوجیلی سپرده شد که در زمینه بازسازی ساختمان های تاریخی بسیار ماهر بودند. قسمت جالب توجه این پروژه آن بود که در طی مراحل بازسازی و مرمت،تلاش بسیار صورت گرفت که هیچ کدام از عناصر وسازه های اصلی،تحت هیچ شرایطی از دست نروند. از جمله برنامه ریزی هایی که برای این کار در نظر گرفتند،گردهمایی تیمی حرفه ای و متخصص از رشته های مختلف بود که به جهت اهمیت بازسازی ساختمان تاریخی و حفظ بنای اصلی آن، این پروژه ماه ها به طول انجامید.

همچنین در باز سازی حمام خرم سلطان، مواد اولیه و روش های پیشرفته ای به کار گرفته شد که برای اولین بار در ترکیه استفاده میشدند، و در مجموع نزدیک به۱۱میلیون دلار (حدود ۴۲میلیارد تومان)برای بازسازی حمام خرم سطان هزینه شد.  در نهایت ساختمان حمام خرم سلطان ایاصوفیه که برای۴۵۰سال در محله مرکزی استانبول روزگاری پر پیچ و خم را گذراند و خم به ابرو نیاورد، در سال ۲۰۱۱میلادی باری دیگر درهایش به روی مردم گشایش یافت.  در حمام خرم سلطان که یکی از جاذبه های گردشگری زیبا و تاریخی در دل شهر است میتوانید به سبک سنتی ترک ها استحمام کرده و پاکیزگی و آرامش را به خود هدیه دهید.  این حمام امروزه به عنوان یک اسپای مدرن مورد استفاده قرار میگیرد و قیمت های ارائه خدمات در این حمام بالا میباشد. علاوه بر خدمات سنتی حمام، خدمات مدرنی از جمله آروما تراپی در آن ارائه می گردد.

ساعات بازدید:

این حمام در تمامی روزهای هفته از ساعت 8 صبح تا 8 شب آماده استقبال از افراد علاقه مند به خود و گردشگران است.

آدرس:

 Cankurtaran, Ayasofya Meydanı No:2, 34122 Fatih/İstanbul

دسترسی به حمام:

از آنجا که حمام خرم سلطان در مرکز شهر استانبول و در ما بین مسجد ایا صوفیه و مسجد سلطان احمد استانبول قرار گرفته است دسترسی به آن بسیار آسان و راحت می باشد و برای این امر تنها کافی است با استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی خود را به محله سلطان احمد برسانید و بعد با پرداخت هزینه های ورودی به این حمام وارد شوید. 

لینک کوتاه : https://istanbulservice.com/n/1275